The Groove
Peter Finnemore
Rwyf wedi bod yn casglu recordiau finyl 45 rpm ers blynyddoedd lawer. Yr unig ofyniad sydd gennyf yw fod pob record unigol yn ymwneud yn benodol â diwylliant Cymru. Mae hwn yn archif o ddelweddau coegwych a chaneuon poblogaidd, mae’n ddemocrataidd ac nid yw’n gwrthod unrhyw steil gerddorol. Cafodd y mwyafrif o’r recordiau eu casglu oherwydd y manylion yn ffotograffau clawr y record a’r testun ar y clawr cefn yn hytrach na’r steil neu’r cynnwys cerddorol. Mae’r ffotograffau’n gyfoethog yn eu manylion hanesyddol am bobl a phortreadaeth, tirlun a lle. Mae rhai yn swrrealaidd a rhyfedd. Mae fy ffefrynnau personol yn cynnwys: Y Pelydrau, llon a di-hid, coesau mewn hosanau gyda sgertiau sy’n twyllo’r llygaid yn ymateb i’r camera ar Lyn Trawsfynydd gyda’r gwaith niwclear yno y tu ôl iddynt. Mae Yr Awr, pobl brydferth y 70au mewn gwisgoedd blodeuog yn ymateb i’r camera ar orsaf drenau Abertawe. Y Pedwar Caballero, 4 ffermwr, hogiau drwg Mecsicano, o Gaernarfon “Mae eu record yn dod â sain newydd i’r sîn ’bop’ Gymreig. Dyma gais i uno baledau rhythmig gyda chaneuon y gall rhywun ddawnsio iddynt”.
Mae’r arteffactau hyn mewn deunydd pacio’n greiriau diwylliannol, nodau archeolegol o hanes diwylliannol. Byddai Iorwerth Peate sylfaenydd Sain Ffagan yn cymeradwyo eu statws diwygiedig fel celf werin frodorol. Maent yn gapsiwlau amser wedi’u cadw, celf werin hyderus sy’n datgelu oes o ysu i fynegi hunaniaeth ddiwylliannol ac i ddathlu Cymreictod. Mae hiraeth, y naïf, y diniwed, yr hynod, yr angerdd a dathliad gwerthoedd amatur oll i’w cael yma. Mae’r cofnodion yn llawn o hanes byw gyda bywgraffiad yr unigolion a’r grwpiau, straeon, dyheadau, gobeithion ac ofnau. Maent yn dod yn sbardunau ar gyfer atgofion ac emosiwn. Daw’r casgliad yma’n archif hanesyddol sy’n darlunio cyfnod diwylliannol rhwng Jac a Will (tua 1958) a’r 70au hwyr. Mae’r themâu cerddorol a’r geiriau’n mynegi gwerthoedd diwylliannol y genedl. Mae symudiad diwylliannol yn digwydd o werthoedd cydffurfiaeth; yr hiraethlon a’r sentimental - dathliad o genedl, tir, teulu, cymuned a’r Beibl, i themâu gwleidyddol cryf a hyderus, unigolyddol, hunan-fynegiannol a seicedelig fel y canwyd amdanynt gan Huw Jones, Dafydd Iwan, Heather Jones, Tebot Piws a Meic Stevens. Mae cerddoriaeth yng Nghymru, fel y gwelwn dystiolaeth ohoni yma, yn eang yn ei steil, ei ffurf a’i fynegiant. Mae’n weithgaredd amlddiwylliannol a lluosog gyda Paul Robeson, Iris Williams a Shirley Bassey yn cyfrannu at y traddodiad cerddorol Cymreig. Mae’r gwaith yma’n ymwneud â moderniaeth mewn cyd-destun diwylliannol ac ymylol penodol. Mae Telepops Y Cymro yn ymwneud â Chymru sy’n dod yn fodern ac sy’n ei mynegi ei hun. Dyma esgyrn finyl cenedl yn canu am ei goroesiad a, gyda llais agored, yn ei chanu ei hun i fodolaeth ac i fod yn ymwybodol ohoni ei hun.
Proffil Artist
Peter Finnemore
Peter Finnemore is an artist based within Wales, whose practice includes a broad spectrum of international fine art photographic practice. He embraces the range of photographic language from the expressive to the document and its material form. Finnemore utalises digital and traditional wet darkroom practice, multi-media installation, performance, video, artist books, writing and curation.
He works eclectically on long term projects that revolve around themes of home, divination & psychogeography, generational memory, history, social landscape and culture.